อาการ มักจะมีอาการแสบๆ คันๆ ผิวหนังนำมาก่อนเล็กน้อย แล้วมีตุ่มน้ำใสขนาด 2-3 มิลลิเมตร ขึ้นอยู่กัน
เป็นกลุ่มโดยรอบจะเป็นผื่นแดง ต่อมากลายเป็นตุ่มขุ่นเหลือง แตกออกและตกสะเก็ด คันเล็กน้อย อาจหายไปเอง ภายใน 1-2 สัปดาห์ ลักษณะของตุ่มใสที่อยู่กันเป็นกลุ่มแบบนี้ชาวบ้านบางแห่งจึงเรียกโรคนี้ว่า 'ขยุ้มตีนหมา'
เกิดจากร่างกายติดเชื้อไวรัส เฮอร์ปีส์ ซิมเพลกซ์ ติดต่อโดยการสัมผัสกับผู้ป่วย จากคนไปสู่คน แผลเริมมักเป็นแขน ขา ที่ริมฝีปาก และในช่องปากหน้าผาก และที่อวัยวะสืบพันธุ์ โรคเริมพบได้ในคนทุกวัย และมักเป็นๆ หายๆ เรื้อรัง โดยที่เชื้อเริมมี 2 ชนิด ชนิดแรกจะขึ้นที่ท่อนบนของร่างกาย ชนิดที่สองจะขึ้นที่อวัยวะสืบพันธุ์หรือช่วงล่างของร่างกาย หากติดเชื้อชนิดแรกมีอย่างเดียว ผู้ป่วยจะมีแผลเริมเฉพาะท่อนบนนั้น
จากนั้นเชื้อไวรัสเริมจะหลบซ่อนอยู่ที่ปมประสาทใต้ผิวหนัง เมื่อผู้ป่วยมีความเครียดหรือร่างกายอ่อนแอ มีไข้ มีประจำเดือน ตั้งครรภ์ เชื้อจะแสดงอาการออกมาอีกคือ เกิดแผลเริมขึ้นมาเฉลี่ยปีละ 2-4 ครั้ง โดยทั่วไปร่างกายจะสร้างภูมิต้านทานมากำจัดเชื้อโรคเริมออกไปหมด ซึ่งใช้เวลาประมาณ 3-5 ปี
สำหรับโรคเริมที่อวัยวะเพศ ถือเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ชนิดหนึ่งติดต่อโดยการร่วมเพศกับคนที่เป็นโรคนี้อยู่ก่อน มีระยะฟักตัว 4-7 วัน จะเกิดแผลเริมที่อวัยวะเพศ ในผู้ชาย อาจขึ้นที่หนังหุ้มปลายองคชาต หรือที่ตัวองคชาต ส่วนผู้หญิงจะขึ้นที่ปากช่องคลอด ในช่องคลอด หรือที่ปากมดลูก ต่อมาตุ่มใสจะแตกกลายเป็นแผล ถลอกและมีอาการเจ็บ จากนั้นแผลจะค่อยๆ หายไปเองภายใน 1-2 สัปดาห์ โดยไม่มีแผลเป็นหลงเหลือ ผู้ป่วยจะมีต่อมน้ำเหลืองที่ขาหนีบโตและเจ็บด้วย และการเป็นโรคเริมที่อวัยะเพศบ่อยๆ จะทำให้มีโอกาสเป็นมะเร็งปากมดลูกได้มากกว่าปกติ
การรักษา ถ้าปวดหรือมีไข้ ให้ทานยาพาราเซตามอล ถ้ารู้สึกแสบๆ คันๆ ให้ทาด้วยยาแก้ผดผื่นคัน ห้ามใช้ยาทาพวกสเตียรอยด์ อาจทำให้แผลลุกลาม หายยาก ทางที่ดีควรพบแพทย์หรือซื้อยาครีมพญายอมาทา หรือใช้สมุนไพรพื้นบ้าน อย่างเช่น ใช้น้ำเมือกว่านหางจระเข้ ทาบ่อยๆ หรือใช้ใบพญายอ โขลกให้ละเอียด ผสมเหล้าพอกแผล วันละ 3-4 ครั้ง ไม่กี่วันแผลก็จะหายไป
สำหรับเริมบริเวณอวัยวะเพศ ที่เพิ่งเป็นครั้งแรก และมีอาการไม่เกิน 5 วันให้พบแพทย์ ซึ่งมักได้ยาชนิดรับประทาน ชื่อยาเม็ดอะไซโคลเวียร์ 200 มก. ทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 5 ครั้ง ทุก 4 ชั่วโมง (เว้นช่วงนอนหลับตอนกลางคืน) นาน 5-10 วัน ส่วนการใช้ครีมอะไซโคลเวียร์ ขนาด 5% ทาแผลเริมวันละ 4 ครั้ง นาน 5-7 วัน ก็ใช้ได้
ผู้ป่วยควรรักษาภูมิต้านทานของร่างกายให้แข็งแรง รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ นอนหลับเพียงพอ ไม่เครียด